فضای ابری چیست و چگونه کار می‌کند؟
تنها کافی است سرعت پیشرفت تکنولوژی در کمتر از نیم‌قرن اخیر را بررسی کنید؛ تا متوجه یک جهش بزرگ در صنعت دیجیتال شوید. در دهه‌های اخیر شاهد ظهور مفاهیم جدیدی مانند اینترنت بوده‌ایم که جنبه‌های مختلف زندگی انسان‌ها را دگرگون کرده است. یکی از مفاهیم نسبتا جدیدی که امروزه با آن سروکار داریم، فضای ذخیره‌سازی ابری است.
فضای ابری توانسته است وابستگی به حافظه‌های فیزیکی را کاهش دهد و حجم بالایی از فضای ذخیره‌سازی را به شکل اینترنتی در اختیار کلاینت‌ها قرار دهد.
فضای ذخیره‌سازی ابری دقیقا همان ویژگی‌ای است که ما را از جابه‌جایی فلش‌ها، خرید هاردهای با ظرفیت بالا و نگهداری از اطلاعات و داده‌ها در حافظه‌های فیزیکی بی‌نیاز می‌کند. اما این فناوری جدید چه ویژگی‌هایی دارد؟
آیا امنیت داده‌های حساس ما در چنین حافظه‌ای تضمین می‌شود؟ همگام‌سازی با فضای ابری چیست؟ مزایای استفاده از فضای ذخیره ابری چیست و چگونه باید از این فضا استفاده کنیم؟ در ادامه تلاش می‌کنیم با بیانی ساده به این سوالات پاسخ دهیم.
فضای ذخیره‌سازی ابری چیست؟
فضای ابری یا Cloud Storage یک مدل سرویس رایانش ابری (Cloud Computing) است که به شما امکان می‌دهد داده‌ها و اطلاعات را در مکانی خارج از حافظه‌های فیزیکی مانند کامپیوترها ذخیره کنید. حافظه‌هایی که از طریق اینترنت به آن دسترسی دارید.
رایانش ابری در واقع اصطلاحی است که ارائه هرگونه سرویس میزبانی شده در بستر اینترنت را توصیف می‌کند. Cloud نیز در مفهومی جدا از معنای لغوی آن (ابر)، به نوعی فضای مجازی گفته می‌شود که امکان ذخیره‌سازی اطلاعات و دسترسی به آن‌ها در هر جایی از جهان را با استفاده از اینترنت میسر می‌کند.
امنیت اطلاعاتی که برای ذخیره‌سازی به Cloud منتقل می‌کنید، بر عهده ارائه‌دهنده خدمات رایانش ابری است. ارائه‌دهنده خدمات در واقع سرورها و زیرساخت‌ها را مدیریت، میزبانی و نگهداری کرده و به شما این اطمینان را می‌دهد که هر زمان به داده‌ها نیاز دارید، سریعا به آن‌ها دسترسی پیدا کنید.
بررسی‌ها نشان می‌دهند که بسیاری از شرکت‌ها و کسب‌وکارها با شیوع بیماری کرونا در جهان، بودجه خود برای تامین منابع و انواع خدمات در بستر وب را افزایش داده‌اند و تا سال 2024 بیش از 70 درصد آن‌ها از سرویس‌های رایانش ابری شامل PaaS، SaaS و IaaS استفاده می‌کنند.
فضای ابری چگونه کار می‌کند؟
برای اینکه بدانید چگونه از فضای ابری استفاده کنید، بهتر است با روش کار آن آشنا شوید. همانند شبکه‌های ذخیره‌سازی داخلی شرکت‌ها (on-premise)، فضای ذخیره‌سازی ابری نیز از سرورها برای ذخیره و نگهداری داده‌ها استفاده می‌کند. با این تفاوت که محل ذخیره داده‌ها در Cloud Storage، سرورهایی در یک مکان جغرافیایی دیگر هستند.
اغلب سرورهایی که از طریق خدمات ابری مورد استفاده کلاینت‌ها قرار می‌گیرند، ماشین‌های مجازی (VM) هستند که بر روی یک سرور فیزیکی میزبانی می‌شوند. این فضای ذخیره‌سازی، یک جایگزین مقرون‌به‌صرفه برای تمام حافظه‌های فیزیکی مانند هارددیسک‌های داخلی و خارجی و شبکه‌های ذخیره‌سازی است.
همان‌طور که می‌دانید، اغلب افراد اطلاعات گوشی هوشمند خود را به کامپیوترها انتقال می‌دهند؛ اما هارد دیسک کامپیوتر نیز گنجایش محدودی دارد. سازمان‌ها نیز در روش سنتی از شبکه ذخیره‌سازی SAN (Storage Area Network) برای آرشیو داده‌ها و فایل‌های خود استفاده می‌کردند. با این حال، SAN به دلیل هزینه بالای نگهداری، یک انتخاب گران‌قیمت است.
اکنون سرویس‌های ذخیره‌سازی ابری انعطاف‌پذیری مطلوبی به کلاینت‌های خود ارائه می‌کنند. به این معنا که سازمان‌ها و کسب‌وکارهای مختلف، در صورت افزایش حجم داده‌های خود می‌توانند ظرفیت فضای ابری مورد استفاده را افزایش دهند و در صورت لزوم، آن را کمتر کنند.
به این ترتیب، شما به عنوان یک مشتری می‌توانید به جای سرمایه‌گذاری در ساخت و نگهداری یک فضای ذخیره‌سازی داخلی، تنها براساس ظرفیت مورد نیاز خود سرویس مورد نظرتان را خریداری کنید. در این میان، مسئله افزایش نیاز کسب‌وکار و لزوم افزایش ظرفیت به دلیل حجم بالای داده‌ها را نیز باید در نظر داشته باشید.
مهم‌ترین مزایا و معایب Cloud Storage
فضای ذخیره ابری نیز مانند سایر خدمات مبتنی بر cloud، مزایایی را به مشتریان ارائه می‌دهد. از طرف دیگر، برخی از نگرانی‌ها نیز برای شرکت‌ها و سازمان‌ها به همراه دارد که مهم‌ترین آن‌ها در رابطه با امنیت و کنترل اطلاعات است. به طور کلی، مزایای فضای ابری شامل موارد زیر هستند:
مدیریت توسط ارائه‌دهنده خدمات
ارائه‌دهنده فضاهای ابری شما مسئولیت نگهداری و حفاظت از تمام اطلاعات ذخیره شده را به عهده دارند. بنابراین، وظایفی مانند تهیه و نصب زیرساخت‌ها، مدیریت و نگهداری از آن‌ها به کارکنان شرکت سپرده نمی‌شوند.
پیاده‌سازی سریع
استفاده از سرویس ابری با خریدن آن‌ها از یک شرکت ارائه‌دهنده بسیار سریع‌تر میسر می‌شود. کافی است این سرویس را راه‌اندازی کنید تا ظرف چند ساعت یا چند روز امکان استفاده از آن برای شما ایجاد شود.
مقرون به صرفه
همان‌طور که بیان شد، شما تنها بابت ظرفیت مورد استفاده خود هزینه پرداخت می‌کنید. این امر به سازمان شما کمک می‌کند تا هزینه‌های ذخیره‌سازی اطلاعات را به عنوان یک هزینه عملیاتی در نظر بگیرید و نیازی به سرمایه‌گذاری بر روی تهیه، نصب و نگهداری از زیرساخت‌های مورد نیاز شرکت نباشد.
مقیاس‌پذیری
یکی از مهم‌ترین محدودیت‌هایی که کسب‌وکارها با آن مواجه می‌شوند، ظرفیت زیرساخت‌های ذخیره‌سازی است. این در حالی است که فضای ابری عملا از ظرفیت نامحدودی برخوردار است. بنابراین، شما با در نظر داشتن حجم داده‌های خود و محدوده رشد آن‌ها می‌توانید ظرفیت فضای ابری خود را مشخص کنید.
تضمین تداوم کسب‌وکار
ذخیره داده‌ها در مکانی خارج از کسب‌وکار، می‌تواند به تداوم کسب‌وکار شما کمک کند. برای نمونه، در صورتی که هر یک از بلایای طبیعی، اغتشاش، کاهش سرعت اینترنت، قطعی برق و سایر موارد دسترسی به اطلاعات را محدود سازد، شرکت ارائه‌دهنده با برخی راه‌حل‌ها راه جایگزین مانند پشتیبانی ماهواره‌ای را برای تداوم دسترسی لحاظ می‌کند.
از طرف دیگر، در صورتی که اطلاعات داخل هارد دیسک به هر دلیلی از دست بروند، با استفاده از نسخه پشتیبان ذخیره‌شده در فضای ابری می‌توانید اطلاعات‌تان را بازیابی کنید.
همگام‌سازی و آپدیت
Cloud storage این امکان را ایجاد می‌کند که دستگاه خود شامل گوشی هوشمند یا لپ‌تاپ را با فضای ذخیره‌سازی همگام‌سازی کنید. اما مزیت همگام‌سازی با فضای ابری چیست؟ از طریق همگام‌سازی، شما همواره می‌توانید اطلاعات و داده‌های یک فایل را در چندین دستگاه تغییر دهید.
در صورت معتبر شناخته شدن دستگاه شما برای ورود به فضای ذخیره‌سازی ابری مشترک، می‌توانید به داده‌ها دسترسی پیدا کرده و در آن‌ها تغییر اعمال کنید. به این ترتیب، اطلاعات در تمام دستگاه‌ها تغییر می‌یابند.
سرعت بالا
همه ما انتقال داده و ذخیره‌سازی اطلاعات بر روی یک حافظه فیزیکی مانند هارد دیسک داخلی کامپیوتر را انجام داده‌ایم و می‌دانیم که مدت زمان نسبتا طولانی صرف این کار ساده می‌شود.
از آنجا که پیشرفت تکنولوژی همواره به فرایندها سرعت می‌دهد، سرعت آپلود داده‌ها در فضاهای ذخیره‌سازی ابری نیز به مراتب بالاتر از ذخیره اطلاعات در حافظه‌های فیزیکی است. این موضوع در حجم وسیع می‌تواند سرعت بسیاری از امور کسب‌وکارها را افزایش دهد.
همان‌طور که اشاره شد یکی از رایج‌ترین نگرانی‌ها در رابطه با سرویس‌های رایانش ابری، امنیت، کنترل و امکان دسترسی آن‌ها است. اگرچه ارائه‌دهندگان سرویس‌های ابری همواره در تلاش‌اند که امنیت زیرساخت‌های خود را با تکنولوژی روز افزایش دهند، اما همچنان گاهی نقص‌هایی رخ می‌دهند که موجب نگرانی کاربران می‌شوند.
با توجه به قوانین سخت‌گیرانه‌ای که در برخی از شرکت‌ها و صنایع وجود دارد، ارائه‌دهنده سرویس‌های پردازش ابری باید از مقرراتی که بر تجارت شما تاثیر می‌گذارند پشتیبانی کنند. برای نمونه، سوابق پزشکی و اطلاعات سرمایه‌گذاری‌ها از حساسیت بالایی برخوردارند و ارائه‌دهنده باید در حفظ حریم خصوصی داده‌های چنین مشتریانی کوشا باشد.